تأثیر کاربرد گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و فسفر بر عملکرد و جذب عناصر غذایی گندم در یک خاک آهکی

Authors

  • فرهاد تقی پور مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کاظم خاوازی موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
Abstract:

سابقه و هدف: بررسی وضعیت عناصر غذایی در خاک‌های آهکی نشان می‌دهد که باوجود مقادیر فراوان برخی از عناصر غذایی (مانند فسفر، آهن و روی) در این خاک‌ها، فرم قابل جذب این عناصر کمتر از مقدار لازم برای رشد گیاه بوده و کمبود عناصر غذایی یکی از عوامل محدود کننده تولید محصول گیاهان به‌ویژه گندم در این خاک‌ها محسوب می‌شود. افزودن گوگرد و تلقیح خاک با باکتری تیوباسیلوس ممکن است دسترسی عناصر غذایی در خاک‌های آهکی را بهبود بخشیده و در نتیجه سبب افزایش رشد گیاهان زراعی شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر کاربرد گوگرد و باکتری تیوباسیلوس بر عملکرد و جذب عناصر غذایی گندم در سطوح مختلف فسفر یک خاک آهکی و در شرایط مزرعه‌ بود. مواد و روش‌ها: در سال 1390 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار سطح گوگرد به همراه باکتری ‌تیوباسیلوس (بدون مصرف گوگرد و تیوباسیلوس (S0T0)، مصرف 500 کیلوگرم گوگرد + 10 کیلوگرم تیوباسیلوس (S500T10)، 1000 کیلوگرم گوگرد + 20 کیلوگرم تیوباسیلوس (S1000T20) و 2000 کیلوگرم گوگرد + 40 کیلوگرم تیوباسیلوس (S2000T40) در هکتار) و سه سطح کود سوپر فسفات تریپل (بدون مصرف فسفر (P0)، مصرف 65 (P65%) و 100 (P100%) درصد فسفر بر اساس آزمون خاک) با سه تکرار در شرایط مزرعه انجام شد. قبل از گرده‌افشانی نمونه برگ تهیه و میزان عناصر غذایی فسفر، روی و آهن در آنها اندازه‌گیری گردید. پس از برداشت گندم اجزای عملکرد نظیر عملکرد دانه و کاه، طول خوشه و وزن هزاردانه در هر تیمار اندازه‌گیری شد. سپس از هر کرت 5 کیلوگرم خاک مرکب از عمق 30-0 سانتی‌متری تهیه و پس از هواخشک و عبور از الک دو میلی‌متری، غلظت عناصر فسفر، روی و آهن خاک تعیین گردید. یافته‌ها: با کاربرد گوگرد به همراه باکتری تیوباسیلوس اجزای عملکرد و جذب عناصر آهن، روی و فسفر برگ گندم نسبت به تیمار شاهد افزایش یافتند اگرچه در مورد عملکرد دانه، عملکرد کاه و جذب آهن بین سطوح مختلف گوگرد به همراه باکتری تیوباسیلوس اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. مصرف فسفر سبب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه، عملکرد کاه، وزن هزار دانه و جذب عناصر آهن و فسفر برگ گیاه گردید ولی بین تیمارهای 65% توصیه کودی بر اساس آنالیز خاک و 100% مصرف آن، اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. در شرایط عدم استفاده از فسفر (P0) با مصرف 1000 کیلوگرم در هکتار گوگرد توأم با 20 کیلوگرم در هکتار باکتری تیوباسیلوس (S1000T20)، عملکرد دانه، عملکرد کاه و طول خوشه نسبت به شاهد افزایش یافت (به‌ترتیب 124، 123 و 31 درصد‌) اما با افزایش بیشتر سطوح گوگرد و باکتری، روندی کاهشی در پارامترهای مذکور مشاهده شد. بیشترین جذب آهن و فسفر برگ گیاه به‌ترتیب در تیمارهای مرکب S1000T20+P100% و S2000T20+P65% مشاهده شد. با افزایش سطح گوگرد به همراه باکتری تیوباسیلوس غلظت روی و pH خاک کاهش یافتند و کمترین مقادیر این ویژگی‌ها در بالاترین سطح گوگرد و باکتری مشاهده شد. در تمام سطوح مصرف فسفر، کاربرد 500 کیلوگرم در هکتار گوگرد به همراه 10 کیلوگرم در هکتار باکتری تیوباسیلوس (S500T10) موجب افزایش غلظت فسفر در خاک شد و بیشترین غلظت فسفر خاک در تیمار S500T10+P65% (31 درصد بیشتر نسبت به تیمار S0T0+P0) به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: در شرایط عدم استفاده از گوگرد و باکتری تیوباسیلوس، مصرف 65% توصیه کودی فسفر برای حصول عملکرد بهینه برای گندم مناسب می‌باشد. مصرف گوگرد به‌مقدار 1000 کیلوگرم در هکتار به‌همراه استفاده از 20 کیلوگرم در هکتار باکتری تیوباسیلوس در شرایط عدم استفاده از فسفر (P0) برای استفاده در بخش کشاورزی و افزایش عملکرد گندم قایل توصیه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کارآیی گوگرد و مایه تلقیح باکتری های جنس تیوباسیلوس بر جذب فسفر و عملکرد گندم در خاکهای آهکی مختلف

استفاده از گوگرد به منظور کاهش pH خاک (حتی بطور موضعی) یکی از روشهای افزایش حلالیت عناصر تثبیت شده در خاکهای آهکی محسوب می‌شود. شرط بهره‌گیری از توان بالقوه گوگرد، حضور ریزجانداران اکسید کننده این ماده به ویژه باکتری‌های جنس تیوباسیلوس در خاک می‌باشد.با توجه به اهمیت موضوع واهمیت کشت گیاه گندم در ایران طرح حاضر در ایستگاه تحقیقات خاک و آب کرج انجام گرفت. در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کا ملا تصا...

full text

بررسی کارآیی گوگرد و مایه تلقیح باکتری های جنس تیوباسیلوس بر جذب فسفر و عملکرد گندم در خاکهای آهکی مختلف

استفاده از گوگرد به منظور کاهش ph خاک (حتی بطور موضعی) یکی از روشهای افزایش حلالیت عناصر تثبیت شده در خاکهای آهکی محسوب می شود. شرط بهره گیری از توان بالقوه گوگرد، حضور ریزجانداران اکسید کننده این ماده به ویژه باکتری های جنس تیوباسیلوس در خاک می باشد.با توجه به اهمیت موضوع واهمیت کشت گیاه گندم در ایران طرح حاضر در ایستگاه تحقیقات خاک و آب کرج انجام گرفت. در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کا ملا تصاد...

full text

تأثیر کاربرد گوگرد، باکتری‌های تیوباسیلوس و فسفر بر عملکرد کلزا و برخی ویژگی‌های شیمیایی خاک

یکی از مشکلات عمده­ی خاک­های آهکی، پایین بودن کارآیی کودهای فسفری در اثر رسوب سریع آنهاست. کاهش pH خاک می­تواند به حلالیت فسفر کمک کند. به­منظور بررسی اثر گوگرد و باکتری­های تیوباسیلوس و کود فسفری بر عملکرد کلزا و غلظت برخی عناصر در خاک و گیاه، آزمایشی طی سال زراعی 92-1391 در یک خاک آهکی و فقیر از نظر فسفر، به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار روی کلزا (Brasica napus ...

full text

نقش گوگرد، ورمی کمپوست و باکتری تیوباسیلوس بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک آهکی و کارایی مصرف فسفر سیاهدانه

به منظور بررسی نقش افزایش حلالیت فسفر در تولید دانه و کارایی مصرف فسفر در سیاهدانه (Nigella sativa L.) در خاک آهکی، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. هفت تیمار کودی (شاهد، ورمی کمپوست، گوگرد، ورمی کمپوست + گوگرد، ورمی کمپوست + باکتری تیوباسیلوس، گوگرد + باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس) و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 ...

full text

تأثیر کاربرد بیوچارهای مختلف بر برخی ویژگی‌های خاک و قابلیت جذب بعضی از عناصر غذایی در یک خاک آهکی

گرماکافت بقایای گیاهی و تبدیل آن به بیوچار و افزودن به خاک علاوه بر ترسیب کربن و کاهش آلودگی‌ هوا می‌تواند سبب اصلاح برخی ویژگی‌های خاک‌های آهکی شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی تاٌثیر بیوچار حاصل از گرماکافت پنج نوع بقایای گیاهی بر برخی ویژگی‌های خاک آهکی می‌باشد. بیوچارهای مورد استفاده از گرماکافت بقایای گندم، بقایای ذرت، چوب ذرت، بقایای پنبه و بقایای کنجد در دمای 500 درجه سلسیوس به مدت سه ساعت ...

full text

تأثیر گوگرد و تیوباسیلوس بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی گیاه سویا در چند چهار خاک آهکی با ظرفیت بافری متفاوت

علیرغم وجود مقادیر فراوان برخی از عناصر غذایی در خاک­های آهکی، فرم محلول و قابل جذب این عناصر کمتر از مقدار لازم برای رشد و نمو مناسب گیاه بوده و کمبود عناصر غذایی یکی از عوامل محدود کننده تولید محصول در این خاک­ها محسوب می‌شود. گوگرد مهم‌ترین ماده اسیدزا است که به دلیل صرفه اقتصادی در بسیاری از مناطق دنیا کاربرد آن در کشاورزی برای بهبود تغذیه گیاهان متداول بوده و سابقه دیرینه دارد. از آنجا که ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  23- 41

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023